Organik gübre kullanımı son yıllarda oldukça yaygın hale gelmiştir. Tarımda kullanılan kimyasal gübrelerin yarattığı olumsuz etkiler nedeniyle insanlar organik gübrelere yönelmektedirler. Ancak, en iyi organik gübre hangisidir? Bu soru hala birçok kişinin kafasında soru işareti olarak kalmaktadır.
Organik gübrelerin çeşitleri oldukça geniş ve bitkilerin ihtiyaçlarına göre farklılık göstermektedir. Sıvı ve katı olmak üzere iki farklı şekilde kullanılan organik gübreler arasında seçim yapmak için bitkilerin ihtiyaçlarının belirlenmesi gerekmektedir. Kompost, yosun ve deniz ürünleri gibi organik maddelerin kullanılması da bitkilerin beslenmesine önemli bir katkı sağlayabilir.
Bahçeniz ve tarlanız için en uygun organik gübreyi seçerken bitkilerin ihtiyaç duyduğu besin maddelerinin dengeli bir şekilde sağlanmasına dikkat etmelisiniz. Organik gübreler bitkilerin sağlıklı büyümesine katkıda bulunur ve toprağın verimliliğini artırır.
1. Sıvı Organik Gübreler
Sıvı organik gübrelerin kullanımı son yıllarda oldukça artmıştır. Bitkilerin hızlı büyümesi ve gelişmesi için en çok tercih edilen organik gübreler arasındadır. Bitki köklerine direkt olarak verilmesi sayesinde daha hızlı sonuç verir. Sıvı organik gübreler, bitkilerin ihtiyaç duyduğu besin maddeleri açısından zengin olup, bitkilerin büyümesine ve gelişimine destek olurlar. Ayrıca, yapısındaki mineraller sayesinde bitkilerin daha sağlıklı olmasını sağlarlar. Sıvı organik gübreler, özellikle sera ve bahçe bitkilerinin beslenme ihtiyacını karşılamak için tercih edilirler.
2. Katı Organik Gübreler
Katı organik gübreler, bitkilerin uzun vadeli besin ihtiyaçlarını karşılar ve sürdürülebilir bir tarım için önemlidir. Bu gübreler, hayvan gübresi, bitkisel atıklar, yem artıkları gibi organik maddelerin kompost edilerek elde edilir.
Hayvan gübreleri sıklıkla kullanılan katı organik gübreler arasındadır. Özellikle büyükbaş, küçükbaş ve kanatlı hayvan gübreleri tarımda yaygın olarak kullanılır. İçerdikleri azot, fosfor ve potasyum gibi besin maddeleri sayesinde bitkilere uzun vadeli besin sağlarlar. Ayrıca, toprağın yapısını da düzenlerler.
Bitkisel atıklar da üretilen katı organik gübrelerin önemli bir kaynağıdır. Bitkisel atıklar küçük parçalara ayrılarak ve kompost edilerek gübre oluşumu sağlanır. Bu gübrelerin yavaş salınan özellikleri, bitkilerin uzun vadede beslenmesine yardımcı olur.
- Hayvan gübreleri:
- Küçükbaş hayvan gübresi
- Büyükbaş hayvan gübresi
- Kanatlı hayvan gübresi
- Bitkisel atıklar:
- Bitki sapları
- Yapraklar
- Kuru ve nemli yeşillikler
- Yem artıkları:
- Tahıllar
- Soya filizi artıkları
- Bakliyat artıkları
Katı organik gübreler, bitkilere doğal besin sağladığı için zararlı kimyasallar içermezler. Ayrıca, toprağın verimliliğini artırarak bitkilerin besinlerini daha kolay almasını sağlarlar. Bu nedenle, organik tarımın vazgeçilmez bir parçasıdır.
2.1. Hayvan Gübreleri
Organik gübrelerin en sık kullanılan türleri, hayvan gübreleri arasındadır. Bu gübreler, düşük maliyetleri ve bitkilerin ihtiyaç duyduğu besin maddelerini sağlamaları nedeniyle bahçe ve tarım sektöründe çokça kullanılmaktadır.
Büyükbaş hayvan gübresi, sığır veya at gibi hayvanların dışkılarından elde edilir. İçeriğinde yüksek protein ve azot oranları vardır, toprağın verimliliğini artırır.
Küçükbaş hayvan gübreleri, koyun, keçi gibi hayvanların dışkılarından elde edilir. Koyun gübresi, potasyum, fosfat ve azot gibi besin maddeleri açısından zengindir. Tavuk gübresi, sebzeler, meyveler ve çiçekler için sıkça kullanılan bir organik gübredir. Ayrıca bitkilerin yapraklarının yeşil ve canlı kalmasına yardımcı olur.
Kanatlı hayvan gübresi, özellikle tavukların dışkısıdır ve azot, fosfor ve kalium gibi besinlerle doludur. Toprağın yapısını iyileştirir ve bitkilerin büyümesine yardımcı olur.
Hayvan gübreleri, kompostlama işlemi ile de elde edilebilir ve bu sayede daha az çürüme süresi ve daha hızlı sonuçlar görülebilir. Bu gübreler, bitkilerin ihtiyaç duydukları besinleri sağlar ve toprağın verimliliğini artırır.
2.1.1. Koyun Gübresi
Koyun gübresi, bitki büyümesi için gerekli olan besin maddelerinin yanı sıra organik madde açısından da oldukça zengin bir gübredir. Bu gübre aynı zamanda toprağı da verimli hale getirir. Koyun gübresinin içeriği, azot, fosfor ve potasyum açısından zengindir ve bu nedenle bitkilerin büyüme sürecinde kullanılan temel besin maddelerinin tamamını sağlayabilir. Koyun gübresi ayrıca, toprağın yapısının iyileştirilmesine yardımcı olur ve toprak verimliliğini artırır. Bu gübre, peyzaj alanlarında, çiftliklerde ve tarım arazilerinde yaygın olarak kullanılan organik gübrelerden biridir.
| Azot (N) | Fosfor (P) | Potasyum (K) | pH |
|---|---|---|---|
| 2.5% | 1.8% | 1.3% | 6.0-8.0 |
Koyun gübresi, bitkilerin gelişimi için önemli olan neredeyse tüm besin maddelerini içermektedir ve ayrıca toprağın besin değerini de artırır. Bu nedenle, koyun gübresi, organik tarımda sıklıkla kullanılan ve bitki beslemesi için mükemmel bir seçenektir. Ayrıca, toprağın su tutma özelliğini artırarak, susuzluğa karşı daha dayanıklı bir alan oluşturur.
2.1.2. Tavuk Gübresi
Tavuk gübresi, organik bahçıvanlıkta en popüler gübrelerden biridir ve sebzeler, meyveler ve çiçekler için kullanılabilir. İçerdiği yüksek miktarda azot, klorofil üretimini teşvik eder ve bitkilerin yapraklarının yeşil ve canlı kalmasını sağlar. Ayrıca, tavuk gübresi fosfor ve potasyum açısından da zengindir ve bitkilerin çiçek açmasını ve meyve vermesini teşvik eder. Tavuk gübresi, toprağı zenginleştirir ve su tutma kapasitesini artırır, böylece bitkilerin sıcak yaz günlerinde suya daha iyi erişebilmesini sağlar.
2.2. Kompost
Kompost, organik atıkların doğal yolla ayrışmasıyla elde edilen doğal bir gübredir. Evlerde ve bahçelerde oluşan organik maddeler, toprakla karıştırılıp çürümeye terk edildiğinde, besin değerleri yüksek bir malzeme haline gelir.
Bitkilere uzun vadede besin sağlayan kompost, toprağın yapısını düzenler ve suyun depolanmasını kolaylaştırarak bitkilerin daha iyi büyümesine yardımcı olur. Aynı zamanda, toprak verimliliğini ve mikrobiyel faaliyetleri artırarak sağlıklı bir ortam oluşmasına katkıda bulunur.
Kompost kullanımı, bitkilerin sağlıklı büyümesi için gerekli olan doğal besinlerin yanı sıra toprağın su tutma kapasitesini ve havalanmasını da artırır. Ayrıca yabancı otları engelleyerek toprağı daha temiz ve düzenli tutar.
3. Yosun ve Diğer Deniz Ürünleri
Yosunlar ve diğer deniz ürünleri, bitkilere doğal olarak zengin bir mineral kaynağı sağlar. Deniz yosunu, kalsiyum, magnezyum, potasyum gibi minerallerin yanı sıra azot, fosfor, potasyum gibi temel besin maddeleri açısından da zengindir. Bitkilerin büyümesi için gerekli olan mineralleri sağlayarak verimliliği artırır. Karides kabuklarındaki kalsiyum ise bitkilerin köklerinin daha sağlıklı olmasına yardımcı olur ve yabancı otların büyümesini engelleyerek bitkilerin besinlerini almasını kolaylaştırır. Deniz ürünleri, toprağın yapısını iyileştirir ve bitkilerin sağlıklı büyümesine destek olur.
3.1. Deniz Yosunu
Deniz yosunu, bitkilerin büyümesi için gerekli olan temel besin maddelerinin yanı sıra kalsiyum, magnezyum, potasyum gibi mineraller açısından da zengindir. Bu organik gübre, bitkilere ihtiyaç duydukları mineralleri dengeli bir şekilde sağlayarak verimliliği artırır. Ayrıca, yosunlar toprağın yapısını da iyileştirerek toprağın su tutma kapasitesini artırır. Deniz yosunu, sıvı organik gübre olarak da kullanılabilir. Bitkilerin yapraklarına uygulandığında direkt olarak besin sağlar ve hızlı bir şekilde sonuç verir. Ek olarak, deniz yosunu toprağı da örtücü olarak kullanılabilir. Zorlu iklim koşullarında toprağı korur ve bitkilerin büyümesine yardımcı olur.
3.2. Karides Kabukları
Karides kabukları, bitkilerin sağlıklı büyümesi için gerekli olan kalsiyum açısından oldukça zengindir. İçerdikleri kalsiyum, bitkilerin köklerinin daha sağlıklı olmasını sağlar ve topraktaki pH dengesinin korunmasına yardımcı olur. Ayrıca, yabancı otların büyümesini engelleyerek bitkilerin besinlerini almasını kolaylaştırır. Bu organik gübrenin kullanımı, bitkilerin verimliliğini artırırken aynı zamanda doğal bir yöntem olması nedeniyle çevre dostudur. Karides kabuklarını toprağa doğrudan eklemek yerine, öncelikle öğütülmeleri ve toprağa karıştırılmaları daha etkili sonuçlar verebilir.
4. Sebzeler
Bazı sebzeler, bitkilerin sağlıklı büyümesi için gerekli olan besinleri içerir. Bu nedenle, doğrudan kullanılabilen bir gübre kaynağı olarak da tercih edilebilirler. Ayrıca, kompost ve sıvı organik gübrelerin de yapısını geliştirmek için kullanılabilirler.
Lahana: Azot, fosfor ve potasyum gibi besinleri içeren lahana, bitkilerin besin ihtiyacını karşılamada etkili bir kaynaktır. Tarımda sıklıkla kullanılan bu sebze, toprağın yapısını da düzenler.
Patates: Yüksek miktarda potasyum içeren patates, bitkilerin yapraklarının daha sağlıklı ve canlı olmasına yardımcı olur. Ayrıca, toprağın yapısını da iyileştirir.
Diğer sebzeler arasında domates, biber ve kabak gibi bitkiler de kullanılabilir. Bu sebzeler, belirli besin maddelerinin yanı sıra, bitkilerin sağlıklı büyümesi için gereken mineralleri içerirler.
Eğer bahçenizde veya tarlanızda sebzeler yetiştiriyorsanız, doğrudan kullanabileceğiniz organik bir gübre kaynağına sahip olmak için bazı sebzeleri tercih etmek, hem doğa hem de bitkileriniz için faydalı olacaktır.
4.1. Lahana
Lahana, tarımda sıklıkla kullanılan ve bitkilerin ihtiyaç duyduğu birçok besin maddesini içeren bir sebzedir. Özellikle, azot, fosfor ve potasyum gibi besinleri içerir. Bu nedenle, lahana, bitkilerin besin ihtiyacını karşılamada etkili bir kaynak olarak bilinir.
Lahana, mutfakta sıklıkla kullanılan bir sebzedir. Ancak, bahçenizde veya tarlanızda da kolayca yetiştirilebilir. Lahananın tohumları, toprağın başlangıç seviyesine ekilir ve tohumlar filizlendiğinde dipleri güçlü bir şekilde tutabilecekleri kadar gömülür.
Lahana bitkilerinin büyümesi için düzenli olarak su ve besin ihtiyacı vardır. Yeterli sulama ve gübreleme, bitkilerin verimli bir şekilde büyümesine yardımcı olur. Bahçenizde veya tarlanızda doğal bir gübre kaynağı olarak lahanayı kullanabilirsiniz. Ayrıca, lahana yaprakları da sağlıklı bir gübre kaynağıdır.
4.2. Patates
Patates, vitamin ve mineraller açısından oldukça zengin bir sebzedir. Ancak, özellikle yüksek miktarda potasyum içerir. Yapraklarına uygulandığında, bitkilerin yaprakları daha sağlıklı ve canlı olur. Ayrıca, bitki köklerinin daha iyi beslenmesine yardımcı olur ve toprağın yapısını da iyileştirir. Patates, toprağı kumlu olan bahçelere ekildiğinde, toprağı tutmada ve verimlilikte de artış sağlar.
5. Sonuç
Bahçe ve tarım sektöründe organik gübrelerin kullanımı son yıllarda artmıştır. Ancak en iyi organik gübreyi seçmek her zaman kolay değildir. Bitkilerin ihtiyaç duyduğu besin maddelerine göre üretilen bir gübre en iyi seçenek olacaktır. Ayrıca organik gübrelerin çeşitliliği, sezonluk farklı bitki ihtiyaçlarına uyumlu seçenekler sunar.
Birçok organik gübre seçeneği arasında, sıvı ve katı gübreler, yosunlar ve diğer deniz ürünleri, sebzeler kullanılabilir. Bunların yanı sıra, kompost, hayvan gübreleri, kabuklu deniz ürünleri gibi doğal malzemeler de organik gübre alternatifleri arasında yer alır.
Bahçeniz veya tarlanız için en iyi organik gübre, bitkilerin ihtiyaç duyduğu besin maddelerini dengeli bir şekilde sağlayabilen bir gübredir. Seçimi yaparken bitkilerinizin ihtiyaçlarına göre “düzenli” ve “dengeli” bir gübre seçmeniz önemlidir.
Ayrıca bir mevsimden diğerine bitkilerin ihtiyacı farklılık gösterebileceği için organik gübrelerde sezonluk farklı ihtiyaçlarına uygun olan seçenekleri kullanmanız da doğru bir yol olacaktır.
